Најбитна карактеристика на граничното пореметување на личноста е висока нестабилност во интерперсоналните
односи, сликата за себе и емоциите. Луѓето со вакво нарушување на личноста
се обично и многу импулсивни. Први
знаци на ова пореметување се јавуваат во раното возрасно доба. Нестабилните
односи со другите личности перзистираат со години и обично се повржани со
нестабилна слика за себе и раните социјални интеракции. Релациите и емоциите на
овие личности обично се доживуваат како
површни без можност за продлабочување.
-
безглаво
бегање од можноста да се доживее право или имагинарно напуштање
-
образец
на нестабилни и интензивни интерперсонални односи кои варираат помеѓу два
екстрема-идеализација и обезвреднување
-
пореметувањето
на идентитетот, подразбира значајна и континуирана нестабилна слика за себе
-
импусивност
која се огледа во прекумерно трошење, промискуитет, злоупотреба на психотропни
супстанци, ризично возење, коцкање
-
повремено
суицидално однесување, претење со самоубиство или самоповредување
-
емоционална
нестабилност во вид на епизодни паѓања на расположението (дисфорија)
анксиозност, раздразливост
-
хронично
чувство на неисполнетост
-
неадекватно,
интезивно изразување на бес и потешкотии за контрола (нпр. личноста избувнува
во секунда, константно е бесен, повремено има и физички конфликти)
-
минливи,
со стрес поврзани параноидни мисли или сериозни дисоцијативни симптоми
Како и кај сите пореметувања на личноста, индивидуата
мора да има барем 18 години пред да се детектира граничено пореметување на
личноста. Почест случај е кај жените, а интензитетот на симптомите се смалува
со стареењето. Битно е да се напомене дека кога се работи за дијагностицирање
не треба да се класифицира ова пореметување како присатно или не, туку повеќе
да се согледува како пореметување во континуитет, нпр пореметувањето е видливо
во определен степен.
Причини за гранично пореметување на личноста
Како и кај сите други психолошки пореметувања за
започнување и развој на на граничното пореметување на личноста заслужни се
разни фактори. Причина за формирање се генетски
фактори, социјални фактори (квалитет на интеракцијата во раниот период од
развојот на личноста во склоп на семејството, врсничка група) како и психолошки фактори ( личноста на самата
индивидуа која е формирана согласно средината и научените начини за совладување
на стресот). Не постои единствен фактор
кој влијае на започнувањето на пореметувањето, повеќе се работи за интеракција на
овие неколку спомнати претходно. Исто така, доколку поединецот го има ова
пореметување, тоа во извесна мерка ја зголемува можноста од ризик да се пренесе
на потомството.
Третман на гранично пореметени личности
Оваа пореметување кај луѓето се манифестира на
различен начин и облик. Тие пред се имаат
нереална перцепција за светот и опкружувањето. При тоа, ова не е
пореметување кое вклучува и делузија, иако може и така да изгледа, туку се
работи за емотивно ремоделирање на
регулаторните когнитивни функции.
Индивидуите со ова пореметување обично ги гледаат
другите ,, црно–бело”. На пример, во зависност од ситуациај до
ситуација, психотерапевтот кај кого се на терапија може во еден момент да биде
како личност која ги поддржува и ги негува, а во друг момент како многу лоша и
бесчувствителна личност која не се грижи за клиентот. Експертите кои лекуваат
пациенти со ова пореметувања се секогаш свесни за оваа ,,се или ништо” филозофија, многу се внимателни и истата
на ја валоризираат.
Најбитна работа која психотерапевтите и лекарите
ја учат кога е во прашање граничната пореметеност на личноста е да останат воздржани и цело време да имаат емотивна и
мислечка стабилност која ја нема кај клиентот. Многумина се откажуваат од
третманот на овој тип на пореметување бидејки клиентите можат да имаат многу
барања, да се закануваат со суицид или самоповредувачко однесување. Сепак, психотерапијата може да биде третман на
избор покрај медикаментите кои служат за стабилизација на емотивните осцилации.
Со помош на лекови, најчест придонес на психотерапијата е да ја научи индивидуата на нови техники и вештини
за решавање на проблемите и емоционална регулација. Меѓутоа, напредок во
терапијата многу тешко се остварува и не е загарантиран, а должина на траење на
терапијата е најмалку една година.
Драгица Стаменковиќ, лиценциран
психолог, семеен советник, НЛП практиционер
**Фотографија превземена од: https://www.talkspace.com/blog/wp-content/uploads/2017/09/how-borderline-personality- disorder-impacts-relationships-two-masks-feature_1320W_RM-1.png
Comments
Post a Comment